Vaktijdschriftartikel: "Het recept voor een rap"

Bron: Rene Appel, Atlas Contact & Schrijven magazine.

Uit interesse voor het leren schrijven van klare teksten, zeg maar, om orde te brengen in mijn chaotische schrijfsels besloot ik me een jaarabonnement "Schrijven magazine" cadeau te doen. Dat de aanbieding gepaard ging met het verkrijgen van een gratis "Spannende verhalen schrijven" boek heeft hééélemaal niet meegespeeld.

Blij als een kind op sinterklaasochtend, rukte ik het plastiek hoesje af van mijn eerste, overigens knalgele, nummer. Van artikels over songwriting als ambacht, tips over literaire non-fictie, naar het nuttige "voorkom deze veelgemaakte auteursfouten", kwam ik uiteindelijk bij het artikel dat het meest mijn aandacht trok: "Het recept voor een rap". Van alle thema's lag dit het verste van mijn leefwereld.

De schrijfster/dichter/redacteur van het artikel noteert ongenuanceerd "Rap betekent tenslotte niet voor niets Rhythm and Poetry". Verbaasd keek ik op, nooit had ik geweten dat dit hiervan de afkorting was. Kritisch als ik ben, begeef ik met op het www voor bevestiging van deze theorie.

Wikipedia legt uit: "Rap, ook wel emceeing, MC-ing, spitting, of simpelweg rijmen is het op een ritmische wijze zingen van een (rijmende) tekst. Rappen verschilt van spoken word doordat het wordt uitgevoerd tijdens een beat. ... Rap betekent in etymologische zin "snel lezen" of "snel gesproken". De term is een afkorting van het Engelse repartee (gevatheid)."

Het forum quora.com verzamelt verschillende meningen over het acroniem RAP, o.a. "The etymology may I think come from the ancient Greek word “rhapsode”, which meant a performer who narrated poetry to the rhythm of beating sticks." en verder: "There is a certain logic to that assertion, however, because a salient feature of rapping is the hammer-like rhythmic delivery of a poetic/incessantly-rhyming stream of words. In fact, one of the first high-profile rappers to record tracks uses the stage name MC Hammer."

Ik kan me wel ergens vinden in de logica dat er meerdere meningen zijn en dat de oorsprong van het woord "rap" op het eerste zicht niet erg duidelijk is. Het heeft veel weg van Jazz-muziek, waar ook alles organisch verloopt, improviserend, herhalend, en waar geen twee uitvoeringen dezelfde zijn. Ik hou van het ongrijpbare karakter van deze muziekstijlen. Alles ontstaat uit gevoel, als een dagboek waar je aan schrijft en nooit zaken uit schrapt of verbetert, je laat het gewoon komen en stromen. En welke term je er ook aan geeft of waar de letters dan ook exact voor staan, wordt gewoonweg bijzaak.

De schrijfster van onderhavig artikel probeert vervolgens een antwoord te vinden op de vraag: "Rap en poëzie lijken op elkaar, maar lijken ze zoveel op elkaar dat rap een vorm van poëzie is?" Maar ook hier stel ik me de vraag: wat maakt het uit hoe je het noemt, of rap nu een vorm van poëzie is of andersom of gewoonweg iets totaal anders is. Naar mijn gevoel drukken poëzie en rap (en Jazz) gewoonweg een emotie uit. Wie beter gedijt in een milieu van beats zal zich anders uitdrukken dan een introverter persoon die zich liever omhult met de stilte van het neergeschreven woord. Wie geen beat-gevoel heeft, voelt zich mogelijks comfortabeler in een cultuur van het voordragen. Maar waarom al die terminologie erop willen kleven, doe je daarmee geen afbreuk aan de essentie, nl. de inhoud?

Net zoals we op kinderen geen labels meer willen kleven in school, zouden we niet beter de poëzie ontlabelen en er gewoon van genieten, in welke vorm dan ook?

Ik kijk er naar uit om in mijn klaspraktijk de leerlingen een rapnummer te laten schrijven en het droogweg in mijn bereikte leerdoelen omschrijven als: de leerlingen kunnen genieten van poëzie.

Bucketlist: check!

Bron: Het recept voor een rap, Schrijven magazine, jaargang 26, nr 2, april 2022.